HUTBA: “Allahova prismotra”

Svemoćni i Sveznajući doziva u Svojoj Knjizi:

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ ٱسْتَجِيبُوا۟ لِلَّـهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ ۖ وَٱعْلَمُوٓا۟ أَنَّ ٱللَّـهَ يَحُولُ بَيْنَ ٱلْمَرْءِ وَقَلْبِهِۦ وَأَنَّهُۥٓ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ 

Kur'an [8:24] Korkut

O vjernici, odazovite se Allahu i Poslaniku kad od vas zatraži da činite ono što će vam život osigurati; i neka znate da se Allah upliće između čovjeka i srca njegova, i da ćete se svi pred Njim sakupiti;

Za ovakvu temu se odlučujemo u kontekstu nesagledivog procesa oksidacije društva u kome živimo.

Događaji izcrnih hronikasvakodnevno zauzimaju veliki dio medijskog prostora; ubistva, krađe, silovanja, pljačke, hapšenja, presude, pronevjere, optužbe, kolapsi, stečaji, protesti,  … 

Ta tamna strana života gotovo zaklanja i(li) anulira, a u najmanju ruku, devalvira pozitivne tokove društvene zbilje kad se(po)negdje i (po)nekad dogode, tako da našom društvenom scenom dominira sivilo pesimizma i beznađa.

Društvo je takvo jer su pojedinci takvi a takvi su jer nedostaje bogobojaznosti koja potiče pojedinca na svijest i savjest, na humanost, na korektnost, na solidarnost i saosjećajnost.

Taj skriveni glas u nama koji budi našu senzibilnost i emotivnost mora biti nečim aktiviran.

Sa željom da potaknemo sebe na samoobračun, samokontrolu, samokritičnost, samonadzor, oprez, suzdržanost … realiziramo ovu temu.

Prisjetimo se anegdote o dječaku koji, pritisnut svojom savješću, nije mogao naći parče samoće gdje bi, u tajnosti – da ga NIKO ne vidi, zaklao horoza !

U jednom gradu i u jednom selu je bila skola. Kao i u svakoj skoli, jedan broj djece je bolje a drugi losije ucio, a neki izmedju. Medjutim u jednom razredu, ucitelj je posebnu paznju obracao jednom djecaku. Djeca su to primjetila pa im nije ni bilo pravo, te odluce da upitaju ucitelja zasto je to tako. Prisli su ucitelju i upitali ga:

“Dragi ucitelju, zasto ti obracas onoliku paznju na samo jednog djecaka, i mi smo dobri ucenici, i mi imamo odlicne ocjene kao i on?” A ucitelj njima odgovara: “Draga djeco, sutra svi donesite po jednu zivu kokos pa cete sami naci odgovor.” Sutradan djeca su poslusala ucitelja i svi su donijeli po zivu kokos, ukljucujuci i djecaka kojeg ucitelj neizmjerno simpatise. I sada njima ucitelj rece da uzmu noz i da zakolju kokos ALI da paze da ih niko ne vidi. Cim ucitelj izgovori njegovu naredbu, djeca se rastrcase.. Neki se sakrise iza skole, neki iza kuce, neki iza drveta i zaklase kokos, a djecak samo stajase i gledase sta ostala djeca rade. Svi se vratili i ucitelj upita djecaka pred svima: “Nego, zasto ti ne zakla svoju kokos, kao sto su tvoje skolske kolege uradile?” A djecak odgovori: “Dragi ucitelju, ja gdje god da se sakrijem Allah dz.s. bi me vidio, od Njega se niko ne moze sakriti.” Ucitelj se nasmjesi, pa pogleda ostale ucenike i rece im “Da li ste dobili odgovor na svoje pitanje, djeco?” A djeca spustenih glava odogovarase “Jesmo ucitelju.” 

Poenta ove tako male a poucne price je da sta god radimo ili kazemo, Allah dz.s. nas vidi i cuje. Ako nesto lose uradimo, a insan nas ne vidi imamo naviku da pomislimo da nas NIKO nije vidio ali ustvari vidio nas je Onaj koji ce da nas kazni/nagradi za nasa djela.[1]

Koje god je mjesto dječak odabrao ono je bilo pod video nadzorom. Ne pada insanu na pamet da čini nešto negativno pod video nadzorom. Kamere sa svih strana snime tvoj postupak pa poslije budeš suočen s tim.

Allah, dž.š., koji nas je stvorio i koji gospodari univerzumom ima i video i audio nadzor u HD rezoluciji pa zašto ne zaziremo od tog nadzora.

Nije zar, da mislimo kako Allah nema nadzor pa možemo nešto prikriti od Njega !?

On nam u Kur'anu razgovjetno saopštava:

وَلَقَدْ خَلَقْنَا ٱلْإِنسَـٰنَ وَنَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِۦ نَفْسُهُۥ ۖوَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ ٱلْوَرِيدِ

[50:16] Korkut

Mi stvaramo čovjeka i znamo šta mu sve duša njegova haje, jer Mi smo njemu bliži od vratne žile kucavice.

a nad vama bdiju čuvari,kod Nas cijenjeni pisari,koji znaju ono što radite.

وَوُضِعَ ٱلْكِتَـٰبُ فَتَرَى ٱلْمُجْرِمِينَ مُشْفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَيَقُولُونَ يَـٰوَيْلَتَنَا مَالِ هَـٰذَا ٱلْكِتَـٰبِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةً وَلَا كَبِيرَةً إِلَّآ أَحْصَىٰهَا ۚ وَوَجَدُوا۟ مَا عَمِلُوا۟ حَاضِرًا ۗ وَلَا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَدًا 

[18:49] Korkut

I Knjiga će biti postavljena i vidjećete grješnike prestravljene zbog onog što je u njoj. “Teško nama” – govoriće – “kakva je ovo knjiga, ni mali ni veliki grijeh nije propustila, sve je nabrojala!” – i naći će upisano ono što su radili. Gospodar tvoj neće nikome nepravdu učiniti.

Rekao je u Svojoj časnoj Knjizi Uzvišeni Allah, dž.š.:

وَعِندَهُۥ مَفَاتِحُ ٱلْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَآ إِلَّا هُوَ ۚ وَيَعْلَمُ مَا فِى ٱلْبَرِّ وَٱلْبَحْرِ ۚ وَمَا تَسْقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلَّا يَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّةٍ فِى ظُلُمَـٰتِ ٱلْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا يَابِسٍ إِلَّا فِى كِتَـٰبٍ مُّبِينٍ

Kur'an [6:59] Korkut

U Njega su ključevi svih tajni, samo ih On zna, i On jedini zna šta je na kopnu i šta je u moru, i nijedan list ne opadne, a da On za nj ne zna; i nema zrna u tminama Zemlje niti ičega svježeg niti ičega suhog, ničega što nije u jasnoj Knjizi.

Ljudi umisle da su oni režiseri stvarnosti, nastoje da procese i događaje drže pod svojom kontrolom i da njihova bude zadnja.

Ako im to i pođe za rukom u jednom periodu umisle da će tako stalno ostati – da je toneprolazna varijabla.

Usporedimo to sa akvarijumom. Vlasnik je u akvarijumu združio raznih ribica različitog izgleda i veličine. Iz dana u dan primjećuje da neke jedinke propadaju i ugibaju a neke potpuno  nestaju. Druge naglo narastaju i preživljavaju. U akvarijumu vlada kanibalizam.

Vlasnik jasno vidi da u akvarijumu određene jedinke ubijaju i izjedaju svoje društvo. On zna šta će učiniti i nema dilemu.

Ribice kanibali ne uzimaju u obzir tu činjenicu i misle da takvo što mogu činiti do u nedogled. To naprosto nije tačno jer će brzo stići posljedica, biće izbačene vani i doživjeće ono što su doživjele njihove žrtve ako ne i gore.

Allah gleda i Allah vidi i poima! Allah će svakoga nadživjeti i svakoga sankcionisati. Allah nije otsutan niti slab. On Nije od onih koji gledaju ali nevide ili gledaju ali su nemoćni!

Tu nam činjenicu napominje u Svome Kitabu:

كَلَّآ إِنَّ ٱلْإِنسَـٰنَ لَيَطْغَىٰٓ﴿٦﴾أَن رَّءَاهُ ٱسْتَغْنَىٰٓ﴿٧﴾إِنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ ٱلرُّجْعَىٰٓ﴿٨﴾… )(أَلَمْ يَعْلَم بِأَنَّ ٱللَّـهَ يَرَىٰ

Kur'an [96:6-14]Korkut

Uistinu, čovjek se uzobijesti(6)čim se neovisnim osjeti,(7)a Gospodaru tvome će se, doista, svi vratiti!(8)(…) zar on ne zna da Allah sve vidi?(14)

إِنَّ ٱلَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِىٓ ءَايَـٰتِنَا لَا يَخْفَوْنَ عَلَيْنَآ ۗ أَفَمَن يُلْقَىٰ فِى ٱلنَّارِ خَيْرٌ أَم مَّن يَأْتِىٓ ءَامِنًا يَوْمَ ٱلْقِيَـٰمَةِ ۚ ٱعْمَلُوا۟ مَا شِئْتُمْ ۖ إِنَّهُۥ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ

Kur'an [41:40] Korkut

Oni koji riječi Naše izvrću neće se, doista, od Nas sakriti. Pa da li će biti ugodnije onome koji u Vatru bude bačen ili onome koji na Sudnji dan dođe smiren? Radite šta hoćete, On, zaista, vidi šta vi radite.

Pritisnut tom brigom Poslanik, a.s., se, kako Imam Et-Tirmizi u svom Džami'u bilježi od Enes ibn Malika, r.a., obraćao Milosnom:

كَانَ النَّبِيّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُكْثِر أَنْ يَقُول ” يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوب ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينك ” قَالَ فَقُلْنَا يَا رَسُول اللَّه آمَنَّا بِك وَبِمَا جِئْت بِهِ فَهَلْ تَخَاف عَلَيْنَا ؟ قَالَ ” نَعَمْ إِنَّ الْقُلُوب بَيْن أُصْبُعَيْنِ مِنْ أَصَابِع اللَّه تَعَالَى يُقَلِّبهَا ” . وَهَكَذَا

Poslanik, a.s., je često praktikovao moliti:'O Kontroloru srcã, učvrsti srce moje u dinu Tvome’. Enes dodaje: ‘Rekli smo: ‘o Allahov Poslaniče, vjerujemo u tebe i u ono s čim si došao, plašiš li se za nas?’ ‘Da’, reče, ‘srca su uistinu između dva Allahova sastavljena prsta.’

Ebu Musa El Eš'ari prenosi da je rekao Vjerovjesnik, a.s.:

أَوْحَى اللَّه إِلَى مُوسَى بْن عِمْرَان عَلَيْهِ السَّلَام أَنْ اِقْرَأْ آيَة الْكُرْسِيّ فِي دُبُر كُلّ صَلَاة مَكْتُوبَة فَإِنَّهُ مَنْ يَقْرَأهَا فِي دُبُر كُلّ صَلَاة مَكْتُوبَة أَجْعَل لَهُ قَلْب الشَّاكِرِينَ وَلِسَان الذَّاكِرِينَ وَثَوَاب النَّبِيِّينَ وَأَعْمَال الصِّدِّيقِينَ وَلَا يُوَاظِبُ عَلَى ذَلِكَ إِلَّا نَبِيٌّ أَوْ صِدِّيقٌ أَوْ عَبْدٌ اِمْتَحَنَتْ قَلْبَهُ لِلْإِيمَانِ أَوْ أُرِيدُ قَتْله فِي سَبِيل اللَّه

Allah, dž.š., je objavio Musa'u, a.s., da uči ajetul kjursijj poslije svakog obaveznog namaza jer ko bude to činio Allah će ga odlikovati srcem zahvalnih, jezikom zakirina (onih koji Allaha spominju), nagradom vjerovjesnikã, i djelima iskrenih. U tome ustraje samo vjerovjesnik ili iskreni ili rob čije je srce posvjedočenog imana ili onaj ko priželjkuje šehadet (pogibiju) na Allahovom putu.[1]

Unutar ajetul kursije se nalaze riječi:

…لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ…

… Ne obuzima Ga ni drijemež ni san!…

Ebu Ikrime od Ebu Hurejre kazuje da je čuo od Vjerovjesnika, a.s.: 

يَحْكِي عَنْ مُوسَى عَلَيْهِ السَّلَام عَلَى الْمِنْبَر قَالَ وَقَعَ فِي نَفْس مُوسَى هَلْ يَنَام اللَّه ؟ فَأَرْسَلَ اللَّه إِلَيْهِ مَلَكًا فَأَرَّقَهُ ثَلَاثًا ثُمَّ أَعْطَاهُ قَارُورَتَيْنِ فِي كُلّ يَد قَارُورَة وَأَمَرَهُ أَنْ يَحْتَفِظ بِهِمَا قَالَ فَجَعَلَ يَنَام وَكَادَتْ يَدَاهُ تَلْتَقِيَانِ فَيَسْتَيْقِظ فَيَحْبِس إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى حَتَّى نَامَ نَوْمَة فَاصْطَفَقَتْ يَدَاهُ فَانْكَسَرَتْ الْقَارُورَتَانِ قَالَ : ضَرَبَ اللَّه عَزَّ وَجَلَّ مَثَلًا أَنَّ اللَّه لَوْ كَانَ يَنَام لَمْ تَسْتَمْسِك السَّمَاء وَالْأَرْض

Prenešeno je da se Musa'u, a.s., na minberu nametnula dilema da li Allah, dž.š., zaspijeva. Allah, dž.š., mu je poslao meleka koji ga je tri puta razbudio iz drijema zatim mu je dao dvije posude u svaku ruku po jednu i naredio mu da ih sačuva. Zaspao je a onda su se njegove ruke spojile jedna u drugu dok je čvrsto zaspao. Ruke su mu se

sudarile a posude porazbijale. Poslanik, a.s., je doobjasnio: Allah je naveo primjer da ako bi On, Uzvišen je, zaspijevao nebesa i zemlja ne bi opstali. [1]

Rečeno je u časnim ajetima:

فَلَنَسْـَٔلَنَّ ٱلَّذِينَ أُرْسِلَ إِلَيْهِمْ وَلَنَسْـَٔلَنَّ ٱلْمُرْسَلِينَ﴿٦﴾فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيْهِم بِعِلْمٍ ۖوَمَا كُنَّا غَآئِبِينَ

[7:6] Korkut

I sigurno ćemo pitati one kojima smo poslanike slali, a pitaćemo, doista, i poslanike,i izložićemo im, pouzdano, sve što o njima znamo, jer Mi nismo odsutni bili.

وَإِن تَجْهَرْ بِٱلْقَوْلِ فَإِنَّهُۥ يَعْلَمُ ٱلسِّرَّ وَأَخْفَى

[20:7] Korkut

Ako se ti glasno moliš – pa, On zna i što drugom tajno rekneš i što samo pomisliš!

Parafraziran prijevod: …'On zna ono što se taji i ono što je skriveno.’

Neka nam se kao zaključak nametne poruka iz hadisa kojeg El-Hejsemi bilježi preko Enes ibn Malika navodimo:

يَا أَيُّهَا النَّاسُكَأَنَّ الْمَوْتَ فِيهَا عَلَى غَيْرِنَا كُتِبَ ، وَكَأَنَّ الْحَقَّ فِيهَا عَلَى غَيْرِنَا وَجَبَ ، وَكَأَنَّمَا نُشَيِّعُ مِنَ الْمَوْتَى ، سَفَرٌ عَمَّا قَلِيلٌ إِلَيْنَا رَاجِعُونَ ، نُبَوِّئُهُمْ أَجْدَاثَهُمْ ، وَنَأْكُلُ تُرَاثَهُمْ ، كَأَنَّكُمْ مُخَلَّدُونَ بَعْدَهُمْ ، قَدْ نَسِيتُمْ كُلَّ وَاعِظَةٍ ، وَأَمِنْتُمْ كُلَّ جَائِحَةٍ ، طُوبَى لِمَنْ شَغَلَهُ عَيْبُهُ عَنْ عُيُوبِ النَّاسِ ، وَتَوَاضَعَ للَّهِ فِي غَيْرِ مَنْقَصَةٍ ، وَأَنْفَقَ مِنْ مَالٍ جَمَعَهُ فِي غَيْرِ مَعْصِيَةٍ ،

وَخَالَطَ أَهْلَ الْفِقْهِ ، وَجَانَبَ أَهْلَ الشَّكِّ وَالْبِدْعَةِ ، وَصَلَحَتْ عَلانَيَتُهُ ، وَعَزَلَ النَّاسَ مِنْ شَرِّهِ.

“O ljudi, kao da je smrt na ovome svijetu nekom drugom, a ne nama propisana. Kao da je istina na ovom svijetu nekom drugom, a ne nama naređena. Kao da su oni sa kojima se na samrti opraštamo putnici koji će se uskoro vratiti. Mi ih ostavljamo u njihovim grobovima, a njihovu zaostavštinu koristimo kao da ćemo poslije njih vječno živjeti. Zaboravljamo svaku opomenu. Osjećamo se sigurnim od svake nesreće. Blago onome ko se zabavi svojim mahanama, pa ne istražuje mahane drugih ljudi i preda se Allahu bezrezervno, i dijeli svoj imetak stečen na pošten način, i sjedi sa učenim i mudrim ljudima i kloni se sljedbenika sumnjivog i novotarije i uljepša svoju vanjštinu i od čijeg zla su sigurni drugi ljudi”.

Hatib: Ferid ef. Fejzić